Obszar Nadleśnictwa Wałbrzych położony jest w zasięgu 5 specjalnych obszarów ochrony siedlisk oraz 1 specjalny obszar ochrony ptaków:

Specjalny obszar ochrony siedlisk PLH020034 „ Dobromierz"

Powierzchnia 11602,08 ha (w tym grunty nadleśnictwa 170,45 ha). Prawie cały obszar znajduje się w granicach Książańskiego Parku Krajobrazowego (3155 ha).

Cały masyw jest rozcięty południkowo przez rzekę Strzegomkę i jej dopływ - Czyżynkę, która tworzy głębokie wąwozy porośnięte przez acydofilne i ciepłolubne dąbrowy oraz zboczowe lasy klonowo-lipowe z pojedynczymi okazami cisa . W dolnym biegu wąwozu Strzegomki znajduje się zbiornik zaporowy, stanowiący źródło pitnej wody dla Dobromierza.

Specjalny obszar ochrony siedlisk PLH020020 Przełomy Pełcznicy pod Książem

Powierzchnia 240,28 ha (w tym grunty nadleśnictwa 228,02 ha). Obszar obejmuje przełomowe doliny rzek Pełcznica i Szczawnik. Ściany wąwozów tworzą odsłonięte skały oraz w różnym stopniu ustabilizowany rumosz skalny.

Obszar ostoi niemal w całości pokrywają zbiorowiska leśne. Strome stoki są siedliskiem grądów zboczowych Aceri-Tilietum, ponadto wykształciły się tu kwaśne buczyny, lasy łęgowe, grądy i ciepłolubne dąbrowy. W skład obszaru włączono też podziemia zamku Książ, będące słabo jak do tej pory zbadanym zimowiskiem kilku gatunków nietoperzy.

Specjalny obszar ochrony siedlisk PLH020057 Masyw Chełmca

Powierzchnia 378,51 ha (w tym grunty nadleśnictwa 376,43 ha). Obszar ten stanowią szczytowe partie masywu Chełmca, w całości porośnięte dobrze i doskonale zachowanymi zbiorowiskami lasów liściastych. Teren ten stanowi okazjonalne żerowisko nocka dużego. Masyw Chełmca jest kluczowy dla zachowania priorytetowego siedliska jaworzyn miesięcznicowych w Sudetach.

Występują tu bardzo dobrze wykształcone i zachowane kwaśne buczyny sudeckie, a także bardzo ciekawe płaty żyznych buczyn wytworzone na wysiękach na podłożu wytworzonym z kwaśnej skały macierzystej.



Specjalny obszar ochrony siedlisk PLH020071 Ostoja Nietoperzy Gór Sowich

Powierzchnia 21324,86 ha (w tym grunty nadleśnictwa 2619,74 ha).

W skład tego obszaru wchodzi 16 cennych obiektów - miejsc zimowania nietoperzy w Górach Sowich. Są to głównie stare sztolnie m.in: Sokolec,  Sztolnia w Bystrzycy Górnej,  Sztolnia koło Walimia, Rzeczka, Soboń, Osówka, Wyróżniono tu ponadto obszar żerowiskowy dla kolonii rozrodczej stanowiący w większości pasma Gór Sowich.

Na obszarze Ostoja Nietoperza Gór Sowich stwierdzono 3 gatunki nietoperzy z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Kolonia rozrodcza nocka dużego w Rościszowie to jedno z największych letnich znanych zgrupowań tego gatunku w Polsce.

Specjalny obszar ochrony siedlisk PLH020038 Góry Kamienne

Powierzchnia 24098,86 ha (w tym grunty nadleśnictwa 7488,57 ha). Obszar obejmuje partię wulkanicznych gór z przewagą melafirów i porfirów w podłożu geologicznym - stare, wulkaniczne Góry Kamienne oraz fragment piaskowcowej tarczy Basenu Czeskiego – Góry Stołowe (Zawory), przechodzącą ze strony Czech.

Najważniejszymi siedliskami przyrodniczymi w obszarze są górskie łąki konietlicowe, wraz z towarzyszącym kompleksem siedlisk murawowych i wilgotnych (murawy kserotermiczne i bliźniczkowe, młaki alkaliczne.

Specjalny obszar ochrony ptaków PLB020010 Sudety Wałbrzysko-Kamiennogórskie

Powierzchnia 31577,99 ha (w tym grunty nadleśnictwa 8596,12 ha).

Obszar znajduje się w obrębie tzw. depresji śródsudeckiej i obejmuje Góry Kamienne, Góry Wałbrzyskie, Zawory i część Wzgórz Bramy Lubawskiej oraz wcinające się pomiędzy nimi Kotlinę Kamiennogórską i Obniżenie Ścinawki. W krajobrazie ostoi przeważają rozległe tereny bardzo ekstensywnie użytkowanych łąk i pastwisk, przy mniejszym udziale gruntów ornych. Występujące tu lasy zostały silnie przekształcone w wyniku intensywnej eksploatacji, jednak na znacznych obszarach zachowały się cenne jaworzyny, kwaśne i żyzne buczyny górskie, podgórskie łęgi olszowo-jesionowe oraz fragmenty borów bagiennych. Istotny jest również udział wychodni i osuwisk skalnych oraz licznych niewielkich zbiorników wodnych.

W skali kraju, obszar stanowi ważną ostoję lęgową dla wielu rzadkich i ginących gatunków ptaków, szczególnie tych związanych z lasami i ekstensywnie użytkowanymi łąkami. Na szczególną uwagę zasługują znaczne populacje lęgowe puchacza Bubo bubo, sóweczki Glaucidium passerinum, dzięcioła zielonosiwego Picus canus, bociana czarnego Ciconia nigra, włochatki Aegolius funereus, derkacza Crex crex i gąsiorka Lanius collurio. Występują tutaj również min. sokół wędrowny Falco peregrinus, czeczotka Carduelis flammea, gatunki umieszczone w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. Obszar stanowi ważną część korytarza ekologicznego Sudetów, łącząc Góry Stołowe i Sowie z Karkonoszami, Rudawami Janowickimi i Górami Kaczawskimi.

W granicach zasięgu terytorialnego Nadleśnictwa Wałbrzych zlokalizowany jest wschodni fragment obszaru OSO Sudety Wałbrzysko-Kamiennogórskie PLB020010. Na gruntach ostoi w granicach nadleśnictwa znajdują się obszary - OZW Góry Kamienne PLH020038 i OZW Masyw Chełmca PLH020057, Park Krajobrazowy Sudetów Wałbrzyskich i jego otulina, Obszary Chronionego Krajobrazu - „Kopuły Chełmca” i „Zawory”.